काठमाडौं । जापानको ‘मुन स्नाइपर’ शनिबार बिहान चन्द्रमाको सतहमा उत्रिन तयार गरिएको थियो । यो पृथ्वीको प्राकृतिक उपग्रहमा नयाँ रुचिका पछाडि असंख्य नयाँ मिसनमध्येको एक हो ।
यदि यसको स्मार्ट ल्यान्डर फर इन्भेस्टिगेटिङ मुन (एसएलआईएम) मिसन सफल भयो भने जापान, अमेरिका, सोभियत संघ, चीन र भारतपछि चन्द्रमामा अवतरण गर्ने पाँचौं मुलुक बन्नेछ ।
जापानी शिल्प ट्रान्सफर्मर खेलौना पछाडि कम्पनीद्वारा सह–विकसित आकार परिवर्तन गर्ने मिनी–रोभरबाट सुसज्जित ‘मुन स्नाइपर’लाई अभूतपूर्व सटीकताका साथ उपलब्धि हासिल गर्नका लागि डिजाइन गरिएको छ ।
यदि योजनाअनुसार नै भयो भने यो जापानको समयअनुसार आधा रात (शुक्रबार १५ः०० जीएमटी) को लगत्तै मात्र १०० मिटरको क्षेत्रभित्र अवतरण हुनेछ । यो धेरै किलोमिटरको सामान्य अवतरण क्षेत्रभन्दा धेरै नै कठिन हो ।
२ वटा असफल चन्द्र अभियान र टेकअफपछि विस्फोटसहित हालैका रकेट असफलतापछि अन्तरिक्षमा यो सफलताले उच्च प्रविधिको जापानी प्रतिष्ठालाई पुनःस्थापित गर्नेछ ।
यसले अगस्टमा भारतको कम लागतको अन्तरिक्ष कार्यक्रमको विजयलाई पनि प्रतिध्वनित गर्नेछ । भारत चन्द्रमामा ठूलो मात्रामा अज्ञात दक्षिणी ध्रुवनजिकै मानवरहित यान अवतरण गराउने पहिलो देश बनेको छ ।
‘जापानको अवतरण धेरै ठूलो कुरा हुनेछ,’ एस्ट्रोफिजिक्सका वरिष्ठ व्याख्याता तथा योर्क विश्वविद्यालयका एस्ट्रोक्याम्पसका निर्देशक एमिली ब्रन्सडेनले भने, ‘स्नाइपर अवतरण सटीक प्रविधिमा ठूलो छलाङ हो, यसले मिसनहरूलाई धेरै विशिष्ट अनुसन्धान प्रश्नहरू लक्षित गर्नका लागि डिजाइन गर्ने अनुमति दिनेछ, सामान्यतया यसलाई सही तरिकाले गर्ने एउटा मात्र अवसर हुन्छ त्यसैले साना साना त्रुटिहरूले पनि मिसनलाई असफल बनाउन सक्छन् ।’
जापानको अन्तरिक्ष एजेन्सी जाक्साले पहिला नै एउटा क्षुद्रग्रहमा ल्यान्डिङ गरिसकेको छ तर गुरुत्वाकर्षण अत्यधिक बलियो भएको चन्द्रमामा अवतरण गर्नु ठूलो चुनौती छ ।
