काठमाडौं । चेक गणतन्त्रले अवकाशको उमेरलाई ६५ वर्षभन्दा माथि पुर्याएको छ ।
प्रधानमन्त्री पेट्र फियालाले वृद्ध समाजको आवश्यकतालाई सम्बोधन गर्न निवृत्तिभरण उमेर ६५ वर्षभन्दा माथि पुर्याउन पेन्सन सुधार कार्यक्रमलाई मंगलबार अनुमोदन गरेको बताए ।
सन् २०२५ मा लागू हुने गरी गरिएको सुधार सरकारको बहुमत भएको संसद्मा पेश गरिनेछ ।
फियालाले पत्रकारहरूसँग भने, ‘यो सुधारले ३० र ४० वर्ष काटेका मानिसहरूलाई सम्मानजनक पेन्सन सुनिश्चित गर्नेछ ।’
उनले भने, ‘यदि हामीले यसलाई स्वीकृत नगरेको भए यो प्रणाली दीगो हुने थिएन र यो चाँडै नै धराशायी हुने थियो ।’
सन् १९७१ पछि जन्मेका व्यक्तिहरूको अवकाश उमेर ६५ वर्ष तोकिएको छ । सुधार पछि सेवानिवृत्तिको उमेर जीवन प्रत्याशाको साथ बढ्नेछ र प्रत्येक वर्ष ५० वर्ष पुगेका व्यक्तिहरूको लागि तय गरिनेछ ।
सुधारले चेक गणतन्त्रले औसत २१.५ वर्ष सेवानिवृत्तिमा बिताउने अनुमान गरेको छ ।
सरकारले सन् २०५० मा सुधारपछि कूल गार्हस्थ्य उत्पादन (जीडीपी) को १ प्रतिशत घाटामा पेन्सन खाता सञ्चालन हुने अपेक्षा गरेको छ ।
फियालाले भने, ‘सन् २००० मा हामीले प्रति ५ जनालाई १ जना अवकाशप्राप्त व्यक्ति हेर्ने जिम्मा दिएका थियौं । यो स्पष्ट छ कि हामीले केही गर्नैपर्छ । त्यसैले सन् २०५० मा हामीले प्रति २ जनालाई १ जना अवकाशप्राप्त व्यक्ति हेर्ने जिम्मा दिनुपर्नेछ ।’
सुधारसँगै न्यूनतम पेन्सन औसत पारिश्रमिकको २० प्रतिशत पुग्नेछ ।
यो सुधारले जोखिमपूर्ण काम गर्ने व्यक्तिहरूलाई ५ वर्ष अगावै सेवानिवृत्त हुन पनि अनुमति दिएको छ ।
चेक गणतन्त्र १ करोड ९० लाख जनसंख्या रहेको एक ईयू सदस्य राष्ट्र हो । यसको अर्थ व्यवस्था कार उत्पादन र यूरो क्षेत्रको निर्यातमा निर्भर छ ।
