काठमाडौं । अफगानिस्तानमा सत्तामा फर्किएको ३ वर्षपछि रुसले तालिबानलाई प्रतिबन्धित आतंकवादी संगठनहरूको सूचीबाट हटाउने भएको सरकारी आरआईए नोभोस्ती समाचार एजेन्सीले सोमबार बताएको छ ।
मस्कोले वर्षौंदेखि तालिबानसँगको सम्बन्धलाई बढावा दिएको छ, धेरै चरणको वार्ता गरेको छ र अन्तर्राष्ट्रिय प्रतिबन्धका बाबजुद अफगानिस्तानसँगको व्यापारलाई बढावा दिएको छ ।
‘कजाकिस्तानले हालै तालिबानलाई आतंकवादी संगठनहरूको सूचीबाट हटाउने निर्णय गरेको छ, यस्तै निर्णय हामी पनि गर्न गइरहेका छौं,’ विदेशमन्त्री सर्गेई लाभरोभलाई उदृत गर्दै आरआईए नोभोस्तीले भनेको छ । कजाकिस्तानले सन् २०२३ को अन्त्यमा तालिबानलाई प्रतिबन्धित संगठनहरूको सूचीबाट हटाएको थियो ।
यो कदमले रुस र अफगानिस्तानबीचको कूटनीतिलाई थप प्रवर्द्धन गर्न सक्छ तर तालिबान सरकार र यसलाई ‘इस्लामिक इमिरेट्स अफ अफगानिस्तान’ भनिने आधिकारिक मान्यता प्राप्त गर्ने छैन ।
तालिबानले सन् २०२१ मा अमेरिका समर्थित सरकारबाट सत्ता हत्याएको थियो । उनीहरूले इस्लामिक कानूनको चरम रूप लागू गरेका छन् । कानूनले महिलाहरूलाई सार्वजनिक जीवनबाट प्रभावकारी रूपमा प्रतिबन्धित गर्दछ ।
लाभरोभले रुसको निर्णय वास्तविक धरातललाई मान्यता दिनेबारे भएको बताए । ‘उनीहरू वास्तविक शक्ति हुन्, हामी अफगानिस्तानप्रति उदासीन छैनौं र सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण मध्य एसियामा हाम्रा सहयोगीहरू उदासीन छैनन्,’ उनले भने ।
रुसले तालिबान प्रतिनिधिहरूलाई आफ्नो प्रमुख सेन्ट पिटसबर्ग अन्तर्राष्ट्रिय आर्थिक मञ्चमा पनि आमन्त्रित गरेको सरकारी सञ्चारमाध्यमले जनाएको छ ।
यस घटनालाई कुनै समय पश्चिमसँग रुसको आर्थिक सम्बन्धको आधारशीलाका रूपमा हेरिएको थियो । रुसले वर्षौंदेखि तालिबानसँग सम्बन्ध कायम गर्दै आएको छ ।
सन् २०१८ मा अमेरिकी सेना प्रमुखले मस्कोले अफगानिस्तानमा हतियार प्रदान गरिरहेको आरोप लगाएको थियो । आरोपलाई मस्कोले उक्त समयमा अस्वीकार गरेको थियो ।
तालिबानलाई सन् २००३ मा रुसमा आतंकवादी संगठन घोषणा गरिएको थियो । मस्कोको अफगानिस्तानसँग जटिल इतिहास छ । सोभियत संघले सन् १९८० को दशकमा क्रेमलिन समर्थित सरकारलाई समर्थन गर्नका लागि छापामार मुजाहिद्दीन लडाकूविरुद्ध १ दशक लामो युद्ध लडेको थियो ।
